İç(fiil)= Pi |
İçmek için birşey istiyor musun? = Mange(y/s)a li diso te piye? İçecekler = Pipen, Piben(eril), Pibase. |
İÇECEKLER = Pijmataja paji / pani – su soko -meyvesuyu bjarja / bira – bira rakıja – meyve likörü / brendi (bu içeceğin birçok çeşidi vardır) kvas – çavdar ekmeği birası gibi. votka – votka tekila – tekila iskin – likör mol – şarap thud – süt kuborej – kefir kavija – kahve (geleneksel olarak sade kahve) kavija thudanca – sütlü kahve kavija smetenjasa – kremalı kahve čaj– çay čajo Rromano – meyveli çay čajo gadjikano / čajo pahojanca – buzlu çay drab / čajo drab– şifalı bitki çayı . čokolota tati – sıcak çikolata pop,sota -soda (gerçekten soda bile içmiyoruz) |
İçeri = Andre İçeri gir = Khuv andre, |
İçeriden, İçinden = Andral |
İçin = Ki,pe, pre, pala. |
İçinde, Kapalı = Andre, ade. |
içki(İyi bir brendi şişesi, bir dizi altın parçasıyla bir fulara sarılmış.) =Pliashka |
İçmek = Pibas, pijel, Pi-, pe-. İçmek için neyin var? = So isi pibase/a? |
İftira etmek = Kalyarel |
İhtiyaç = Valyani. Neye ihtiyacın var? = So valyani tu(k/ç)e? Yardıma ihtiyacım var = Maye valyani pomoç |
İğne(olta) = Sav maçhenki(eril) İğne =i suv İğnenin gittiği yere ip de gider = Kay zhala i suv shay zhala wi o thav |
İğne/Enjeksiyon = Sav(dişil) |
İğrenç, Tiksindirici = Cungalo |
İki = Duy |
İki defa = Duyvar, Duvar. |
İki tekerlekli hafif araba = Taliga |
İkinci = Duydo |
İkisi de = Duycene,Liduy,Soldu |
İkiz = Cameya, Binak. |
İkna edici = Paçavno |
İlaç = Drab |
İle = …sa, du…. |
İlemek = Mutrel |
İlk, ön = anglUNo |
İltihaplanmış = Pumbalo |
İman = Paçapen |
İmkân = Şaipen(eril) |
İmza = Samnatural(dişil) |
İmzalamak = Semnosarel |
İnanmak = Paçal/Paçando=Mümin ,te Pat’al |
İncexKalın=SanoxThulo |
İnceltmek = Sanvarel |
İncir = Geli(dişil) |
İnek(dana) = Guruv, Gurumni |
İnmek = Gulyol |
İnsan = Cona,Mamuş(eril), Manuşikano |
İnsan(kadın) = Manuşni, Cuvli(dişil) |
İnsanlar, Halk = Ecene, Le manuşya – (çoğul, nötr) /(çoğul, eril),Manush. |
İnsanlık = Manuşipen(eril) |
İp = Şelo(eril), Thav. İğnenin gittiği yere ip de gider = Kay zhala(Cala) i suv shay zhala(Cala) wi o thav |
İp atlama = Şeloğulipmske(eril) |
İpek = Panri(dişil), kejžja, Kish, Kiş. İpek’den = phanrrUNo |
İplik = Tav(eril) |
İptal etmek = Nİcobado |
İse = Po |
İrin = Pumb(dişil) |
İsim = Alav, Nav(eril) İsmin nedir?=Toro(Tori) alav so isi? So’i tjiro nav? Sar bušos/bushos tu? Sar čo anav? Sar vikineja tu? So tutt’s lav? (British Romany) İsmim-m(dişil)-…dir. = Me Hi yum nom o(eril)-…., Muri alav isi e(dişil)….. Miro nav si o …. Me bušov/bushov … Me sem … Me sim … Mandi’s lav … (British Romany) |
İsim Tamlaması: 1. Eril isimler, isim tamlamasında “-esko/i/e” eklerini kullanır. Çocuğun evi (eril nesne) = O çavoresko kher Çocuğun kız kardeşi (dişil nesne) = Oçavoreski phey Çocuğun eşyaları (çoğul nesne) = O chavoreske bukiya 2. Dişil isimler, isim tamlamasında “-ako/i/e” eklerini kullanır. Kızın evi = E çeyyako kher Kızın ablası = E çeyyaki phey Kızın eşyaları = E çejyake bukiya 3. Çoğul isimler, isim tamlamasında “-engo/i/e” eklerini kullanır. Çocukların evi = Le çavoyengo kher Çocukların kız kardeşi = Le çavoryengi phey Çocukların eşyaları = Le çavoryenge bukiya Onun ve benim ayakkabım – Leski thaj muri papuchi |
İsim yapma eki = -pen Soyut isim işaretleyici = -mos Ödünç sözcükler için eril sonek = -os -lik,-başlık = -pen, -ben |
İsmin halleri : i-hali-O…, e-hali :KO…., de– hali:E….este,….e, den – hali : E……astar, …..dar, ….al |
İstediler = Mangine |
İstedim = Mangom |
İstemedi = Na mangas |
İstemediler = Na mangine |
İstemek = Mang, Mangel, khamal. Güneş nasıl isterse gölge öyle gider. =O ushalin zhala sar o kam mangela Sana arkadaşımı tanıştırmak istiyorum = Khamav ke malaces miro/miri amal/amalin Sonra ne yapmak istiyorsun? = So mange(y/s)a te kere podosna? Bir tavuk istiyorum = Ekh kahy’n mangav Bir osuruk istiyorum =Ekh kha’an mangav |
içecek birşey İster misin? = Mangey/sa li diso te piye? |
Yiyecek birşey ister misin? = Mangey/sa li diso te ha? |
İstihbarat teşkilatı =Chordane |
İstiyor = Mangela |
İstiyorum = Mangeva (Daha fazla istiyorum. = Mangava pana.) |
Sen istiyorsun/ istiyor musun? = Mangesa /? |
İş =Buti |
İşaret, İz, işaretleme/yol işareti = Semno(eril), Şpera. |
İşaret Zamirleri : Bu, Şu, O = Adiya(Kava,Akava, Kadava), Kakiya(Kova,Kodova), Kadiya, Oda/i.,Bunlar, Şunlar, Onlar = Adala, Kakala, Kadala |
İşemek =Xin |
İşim = Mubuti |
İşitmek, Duymak = te şunel |
itaat etmek, onurlandırmk, saygı duymak = Barerav, Pakiv, dav pakiv. |
itmek =dabel Yeni vagonun tekweine bir itme verirsin = Das dab ka i roata le neve vurdoneski (yeni evli hanelere bir başlangıç sağlamak için) |
İyelik(Sahiplik) Ekleri: Eril isimler, bir nesneye sahipken “-esko/i/e” sonlarını kullanır Dişil isimler, bir nesneye sahipken “-ako/i/e” sonlarını kullanır. Çoğul isimler, bir nesneye sahipken “-engo/i/e” sonlarını kullanır Örneğin: Oğlan – O chavoro Oğlanın evi – O chavor-esko kher Kız – E chej Kızın kız kardeşi – E chej-jaki phe j Çocuklar – Le chavorja Çocukların eşyaları – Le chavor-jenge bukija |
İyelik Zamirleri: Örnekler: Benim – Muro/i/Mure Benim evim (eril nesne). – Muro kher. Senin – Tjiro/i/e Kız kardeşin. – Tjiri phej . Onun(eril/dişil) – Lesko/i/e / Lako/i/e Onun eşyaları – Leske bukija./ Lake bukija(Dşl) Bizim – Amaro/i/e Bizim evimiz – Amaro kher Sizin (çoğul) – Tumaro/i/e Sizin kız kardeşiniz – Tumari phej Onların – Lengo/i/e Onların eşyaları – Lenge bukija. |
İyi = Laço, Şuji, Kushti, Mishto. İyi akşamlar = Laçi tumari rat, Laçi tiyri rat. Şukar rat, La(ç/ş)i ratj,Lachhi tjiri rat,Lačhi či jrat. İyi filir = Şuji idea İyi geceler = Lokhi rat, La(ç/ş)i ratji. İyi günler = Laço dives. Şukar dive. İyi şanslar = But baht, But baxt tuke, T’aves baxtalo (>er.), T’aves baxtali (>dişil). İyi Tatiller = T’aves shukar djes baro! (tkl.), T’aven shukar djes baro! (çğl.) İyi yıllar = Bahtalo nevo Berş,Baxtalo Nevo Berš. İyi yolculuklar! = Baxtalo dromu! Hareketsiz duran bir ineği sağmak daha kolaydır(iyidir.) =May mishto les o thud katar i gurumni kai tordjol |
İyi, Güzel = Şukar |
İyiler = Laçe |
İyileşmek = Saslarel,Sastarel |
İyilik = Laçhipen |
İyiyim =Laçi |
İz = Vurma(dişil) İz kalır/bırakır = vurma mekela |